Historie Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest aangaande een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep met 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 de Acte over Staatsregeling aangenomen, waarmee de oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werden onderverdeeld in acht departementen met zo veel mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement aangaande Texel
het departement met de Amstel
het departement over de Delf
Ernaast lagen verder het departement met de Schelde en Maas en het departement van de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een andere indeling niet en na een instelling in 1801 met het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld in overeenstemming met een antieke gewestelijke grenzen aangaande Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest vernieuwen via het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 dit Koninkrijk Holland bij dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot het département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden van een Maas.
Na een Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, bleef een rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet betreffende 29 maart 1814 werden een departementen verwisselen door provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden met een Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Over Maanen werd in de grondwetcommissie nog een benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch dit werd via een rest over de commissie verworpen.[twee]
Een andere provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour van Friesland naar Holland, maar een deel met Hollands Brabant was bij Noord-Brabant en in 1815 werd ook het laatste Hollands Brabant, het Land aangaande Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werden in 1820 de grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te beperken werd Holland bij de grondwetsherziening aangaande 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werd in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag gaan ten gunste over Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat over Amsterdam en drong men aan op de genezing aangaande de verdeling zoals die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Hier werd echter niet aan tegemoetgekomen. Na een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 het grootste deel met een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling bij de provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit van Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was er enige tijd sprake van een samenvoeging met een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk het deze regelen over een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel van Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In dit zuiden grenst een provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten door geneesmiddel van een Houtribdijk en Hollandse Brug aan de provincie Flevoland en in dit noorden via remedie betreffende de Afsluitdijk aan een provincie Friesland.
De provincie kan geraken onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en vroeger dit IJ) wanneer grens werkt.
Ten zuiden betreffende het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden met Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en daarnaast het Gooi, eveneens een dichtbevolkt gebied, maar met ons landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden aangaande het Noordzeekanaal bevinden zichzelf de Zaanstreek en verschillende, kleinere, segmenten en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot iets voorbij een stad Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in dit deel van een provincie ook landelijker gebieden: Waterland, de omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in dit noorden een Kop van Noord-Holland betreffende dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
Een westkust aangaande een provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Op deze plaats liggen beroemde badplaatsen indien Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Waar een duinen door een Noordzee waren verzwolgen, werd een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De regio tussen Haarlem, Velsen (aan allebei de zijden met het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel betreffende Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en andere industrie: het Bezoek website kan zijn dit westelijk gebied met het Noordzeekanaal, betreffende wanneer middelpunt de haven en sluizen over IJmuiden. Ten noorden betreffende Kennemerland ligt de antieke marktplaats Schagen en op de noordpunt met het schiereiland een marinehaven Den Helder, tevens veerhaven wegens Texel.
Aan een oostkust liggen historische steden ingeval Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan het IJ (heb je een zeearm) en het Noordzeekanaal betreffende de daarin, alang dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet anders het Amsterdams een meeste bekendheid, dat uitgezonderd in Amsterdam ook in steden wanneer Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te horen, daar hier heel wat imp bron Amsterdammers wonen. De meeste typische dialecten vindt men op het platteland. Op welke manier noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect met de standaardtaal afwijkt; in het bijzonder het Tessels en dit Wierings beschikken over een enorm eigen karakter.
Precies als in overige dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake met een teruggang bonussen over de dialecten. Zeker bestaan sommige dialecten alsnog opvallend vitaal. Betreffende name het Volendams is ter plaatse nog heel meestal gesproken. Overige dialecten, bijvoorbeeld het Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds ons barrière en dat blijkt tevens uit een dialecten. De dialecten ten noorden betreffende dit IJ zijn een meeste afwijkende.
Onder dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden van het IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten aangaande Zuid-Holland en geraken taalkundig ook dikwijls indien Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, met ook Noord- indien Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, vallen in een Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen zodra Volendam, Egmond of de Waddeneilanden beschikken over ons heel eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten enorm conservatief gebleven, waar ze zich op overige punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom zeer scherp aangaande een omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
Een rangschikking aangaande een dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in de taalwetenschap. Vaak is op een verwantschap betreffende dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben veel geniepig betreffende dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden een Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen hebben en heeft het nooit volstrekt mogen vervangen, zodat Friese vormen en constructies nog voortleven in een dialecten. Alhoewel die theorie heel wat aanhang bezit, is ze door andere taalkundigen betreffende een hand gewezen en zullen een Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn ons overheids-NV, gesticht op 5 juli 2004, met de Provincie Noord-Holland ingeval enige aandeelhouder. Een organisatie zorgt in opdracht met een besturen over een recreatieschappen wegens een ontwikkeling, vatbaarheid, dit beheer en verzorging van zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland zijn 2 omvangrijke nationale parken: dit Nationaal Park Duinen met Texel (een hele westzijde aangaande Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook aangaande Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast zijn er in Noord-Holland een tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (over Wijk met Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk deze site in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan daar in Noord-Holland alsnog vele overige vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld dit Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege dit hoofdartikel aan dit item.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is vanaf 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort